Günümüzde
neredeyse tek başına kendini dünyanın hâkimi ilan etmiş, Homo sapiens sapiens kendi cinsi içinde tamamen yalnızdır. Günümüze
kadar varlığını sürdürebilen tek hominiddir. İnsanoğlu ya bu başarısı yüzünden
ya da bencilliğinden olacak ki kendine Homo
sapiens yani bilge insan demiştir. Hatta bir adım daha ileri giderek
kendine modern insan demiş, Homo sapiens
sapiens kavramını ortaya atmıştır.
Peki,
insanoğlu gerçekten bu sıfatı hak ediyor mu? Kendine bir değil iki defa bilge
sıfatını layık gören insanoğlu bu başarısını neye borçlu? Homo
sapiens en başından beri yalnız mı?
Günümüzden
yaklaşık 100.000 yıl önce yeryüzü Homo sapiensle
birlikte en az 6 hominid türüne ev sahipliği yapıyordu. Bizden farklı da
olsalar, her biri farklı bir alandan olan başarılarıyla onlarda en az bizim
kadar insandı. O yıllarda da yeryüzünde değişmeyen bir şey vardı o da rekabet.
Bu gün olduğu gibi, yeryüzü farklı insan topluluklarıyla kaynarken de doğaya
karşı verilen bir hayatta kalma mücadelesi ve diğer kabilelerle yapılan
savaşlar vardı.
İki buçuk milyon yıl önce homo cinsi Doğu Afrika bozkırlarında evrildiğinde yeryüzü günümüzden oldukça farklıydı ve büyük bir hızla dünyaya yayılmaya başlamışlardı. Yeni kıtalar keşfedebilecek kadar zekiydi homo cinsi ve keşfettiği yerlere izini, etkisini bırakmadan gitmiyordu. Arkeolojik çalışmalar bize şunu gösteriyor: Yeni bir ada ya da kıta da ki ilk homo kalıntılarıyla bölgede nesli tükenen canlıların son örneklerinin fosilleri yaklaşık aynı döneme denk geliyor. Yani homo cinsi bir işgalci gibi davranıyor ve geldiği topraklara ölüm getiriyordu. Bunu kolaylaştıran etmenlerse avcılık ve toplayıcılık yapan hominidlerin gerek beslenmek gerekse güvenlik için önüne gelen ormanları yakması ve bölgedeki canlıların yeni gelen bir maymun ailesi olarak gördüklerin hominidlerden korkmamasıydı. Bir hominid cinsinin bölgeden yok olması da çoğu yerde genel itibariyle aynı şekilde oluyordu. Bölgeye başka bir hominid türü giriyor ve aynı dönemde eski ev sahipleri yok oluyordu. Hayatta kalmak için bölgeye hâkim olmak gerekiyordu. Bin yıllar öncede insanoğlunun içinde hâkim olma düşüncesi vardı ve oldu da, artık Homo sapiens tek başına dünyanın hâkimi, fakat bu akıllara şu soruyu getirir. Eğer akrabalarımızla rekabet içindeyken onlarla bir savaş verdiysek ve günümüzde sadece biz kaldıysak, Homo sapiens sapiens tarihin ilk soykırımını mı yaptı? Şu an bilinen diğer altı kardeşini Homo sapiens sapiens mi yok etti? Cevabı düşünmeden önce bir değerlendirme yapılmalı. Eğer cevap evet ise bu soykırımın başarısına güvenen insan kendine nasıl modern insan ve Homo sapiens sapiens diyerek pekiştirilmiş bir bilgelikten bahseder? Bu soykırım neticesinde insan kendine katil insan sıfatını daha çok yakıştırmalıydı. Kendimizi bu kadar suçlamadan cevaba dönelim. Bilimsel araştırmaların çoğu ve arkeolojik çalışmalar bizi bu kadar suçlu olmadığımızı söyler, çünkü diğer hominid türlerini yok eden doğanın ve evrimin temel kanunları olan rekabet ve doğal seçilimdi. Örneğin; Homo sapiens Afrika bozkırlarında çıkıp Avrupa topraklarında ilerlemeye başladığında karşısına çıkan homo neandertallere oldukça yabancıydı. Kabileler arasında olabilecek küçük çatışma istisnaları dışında büyük savaş izlerine rastlanmamasına rağmen Sapiens Avrupa’ya ayak bastıktan kısa bir süre sonra neandertaller yok olmuştu. Bölgeye hâkimiyeti ve doğal koşullara karşı daha dayanıklı olmalarınsa karşın neandertaller bile bize doğal seçilim yarışında karşı koyamamıştı. Bunun nedenini bilimsel araştırmalar Sapiens’in sosyalliği ve bilişsel evrimine bağlıyor. Yani daha büyük kabileleri bir arada tutan birbirini tanıma, güvenme ve ortak mitlerin etrafında toplanabilme yeteneği. Bilişsel evrimin sunduğu bir avantaj da yeni fikir ve bilgi kazanma bunları aktarabilme ve tecrübe kazanma yeteneğiyle Sapiensin daha çok savaş ve hayatta
kalma stratejisi geliştirmesidir. Bu sayede Sapiens kardeşlerini yenmiş ve
dünyanın hâkimi olmuştur.
 |
| Homo Neandertal |
Şimdi
Homo sapiens sapiens in bu başarısını
değerlendirelim ve ödülümüze bakalım. Homo
sapiens sapiens bu başarısının ardında dünyanın hâkimi olmakla birlikte
yalnız kalmaya mecbur olmuştur. Yaklaşık 30.000 yıl öncesine kadar her karar
anında Sapiens dünyanın hâkimi olabilmek için kardeşini feda etmiştir. Bu büyük
bir bencilliktir ve atalarımızdan bize miras kalan kötü genlerden bazılarını
sonucudur. Hatta o yüzden olacak ki kendimize bilge insan demeyi layık
görmüşüzdür. Bir sonraki evrim
aşamasındaki noktaya kadar insanoğlu yalnızdır. Gelecekte bir daha bir kara anı
olursa Homo sapien sapiens kendi
menfaatini değil, kardeşini düşünmelidir.
 |
| Homo Sapiens ve Homo Neanderthal |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder